Po 14 latach milczenia w tej sprawie Senat przyjął nowelizację ustawy, która zwiększy zasiłek pogrzebowy z 4 tys. zł do 7 tys. zł. Choć śmierć bliskiej osoby zawsze jest tragedią, to do tej pory zbyt często oznaczała także finansowy dramat. Teraz ma się to wreszcie zmienić.
Senatorowie nie mieli wątpliwości – nowela przeszła bez poprawek. 88 głosów „za”, żadnego głosu sprzeciwu. To jasny sygnał: państwo dostrzegło potrzebę ulżenia obywatelom w jednej z najtrudniejszych chwil życia. Projekt trafi teraz na biurko prezydenta. Jeśli zostanie podpisany, wyższy zasiłek zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku.
Tak tłumaczył wiceminister pracy Sebastian Gajewski, który nadzorował prace nad ustawą. Zwrócił uwagę, że obecna kwota 4 tys. zł to zaledwie ułamek realnych kosztów pogrzebu. „To nie do przyjęcia, by w państwie opiekuńczym godne pożegnanie bliskiej osoby było poza zasięgiem finansowym wielu rodzin” – mówił.
Z danych branży pogrzebowej wynika, że średni koszt pochówku w Polsce to dziś ok. 7–9 tys. zł. Często rodziny zmuszone są brać pożyczki, korzystać z pomocy społecznej lub rezygnować z elementów ceremonii, które uznają za godne, ale nieosiągalne.
W ustawie przewidziano też mechanizm waloryzacji świadczenia. Będzie ono wzrastać automatycznie 1 marca każdego roku, ale tylko wtedy, gdy inflacja za rok poprzedni przekroczy 5%. To sposób na zachowanie realnej wartości zasiłku bez sztucznego pompowania cen w branży pogrzebowej.
W nowelizacji znalazło się także miejsce na zasiłek celowy – dodatkową pomoc dla osób, które muszą pokryć wyjątkowo wysokie koszty pochówku. Chodzi m.in. o sprowadzenie zwłok z zagranicy, długotrwałe przechowywanie ciała czy organizację pogrzebu w szczególnych warunkach. W tym przypadku nie będzie sztywnych progów dochodowych, a kwota świadczenia nie będzie limitowana.
Taki zasiłek trafi do tych, którzy wciąż mierzą się z dramatem, ale nie mają żadnego formalnego prawa do klasycznego wsparcia lub którym przyznana pomoc nie wystarczyła.
Co ważne, jeśli koszty pogrzebu zostaną ostatecznie pokryte np. z majątku spadkowego, polisy lub innych świadczeń pośmiertnych – beneficjent może zostać zobowiązany do zwrotu części lub całości zasiłku. Ma to zapobiec nadużyciom, ale też zwiększyć uczciwość systemu.
Przyjęta ustawa nie zmieni bólu po stracie, ale może sprawić, że ostatnie pożegnanie nie stanie się dla rodzin źródłem kolejnych dramatów. Podniesienie zasiłku pogrzebowego to coś więcej niż finansowy gest – to dowód, że państwo potrafi być obecne w ważnych momentach życia. Także tych najtrudniejszych.