W przypadku wielu osób odpowiedź brzmi: niekoniecznie. Szczególnie dotyczy to tych, którzy pracowali przed 1999 rokiem – czyli zanim wprowadzono indywidualne konta ubezpieczonych. Dla nich Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma ważne przesłanie: możesz odzyskać należne Ci pieniądze, jeśli dostarczysz brakujące dokumenty z przeszłości.

Przed 1999 rokiem ZUS nie ewidencjonował indywidualnych składek emerytalnych. Oznacza to, że jeśli ktoś pracował w PRL-u, w latach transformacji albo w pierwszej połowie lat 90., jego składki mogły nie zostać dokładnie udokumentowane. W efekcie – emerytura mogła zostać wyliczona na podstawie zbyt ubogich danych.

Ale to nie znaczy, że nic nie da się już zrobić.

Każda osoba pobierająca emeryturę ma prawo wnioskować o ponowne przeliczenie świadczenia. Kluczowe są tu dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia i wysokość wynagrodzenia sprzed reformy systemu ubezpieczeń społecznych.

Wśród najważniejszych dokumentów wymienia się:

  • świadectwa pracy,
  • umowy o pracę,
  • zaświadczenia o wynagrodzeniu,
  • legitymacje ubezpieczeniowe z wpisami,
  • stare dowody osobiste z informacją o zatrudnieniu,
  • a nawet... zeznania świadków, np. byłych współpracowników.

Nawet jeśli zakład pracy już nie istnieje, a dokumentacja się nie zachowała, ZUS może uznać tzw. dowody pośrednie i przyjąć do wyliczenia np. wynagrodzenie minimalne z danego okresu. To wciąż może podnieść świadczenie o realną, odczuwalną kwotę.

Gdzie szukać brakujących dokumentów?

Jeśli nie posiadasz już własnych akt, masz kilka możliwości:

  • Skontaktuj się z dawnym zakładem pracy lub jego prawnym następcą,
  • Sprawdź w Archiwum Państwowym lub firmach archiwizacyjnych,
  • Skorzystaj z pomocy urzędów wojewódzkich – zwłaszcza jeśli pracowałeś w sektorze państwowym,
  • Poproś o zeznania dawnych kolegów z pracy – są one brane pod uwagę przez ZUS.

Nie trzeba mieć pełnej teczki dokumentów. Nawet częściowe potwierdzenia są podstawą do korekty.

Jak złożyć wniosek? To prostsze niż myślisz

Po zebraniu dokumentów wystarczy złożyć wniosek o przeliczenie emerytury:

  • osobiście w placówce ZUS,
  • online przez PUE ZUS,
  • lub korespondencyjnie – z dołączonymi oryginałami dokumentów lub notarialnie poświadczonymi kopiami.

Decyzja o podwyżce emerytury jest wydawana po analizie danych, a wypłata wyższego świadczenia naliczana od miesiąca złożenia wniosku.