Dla wielu wierzących katolików oznacza to wątpliwości związane z tradycyjną piątkową wstrzemięźliwością od spożywania mięsa. W tej sytuacji kluczowe znaczenie mają decyzje podejmowane na poziomie lokalnym przez biskupów diecezjalnych.

Brak jednej decyzji dla całego kraju

Konferencja Episkopatu Polski od lat przypomina, że dyspensa od piątkowej abstynencji nie jest wydawana centralnie. Każdy biskup diecezjalny ma prawo samodzielnie zdecydować, czy w szczególnych okolicznościach zwolnić wiernych z tego obowiązku. Taką okolicznością bywa świąteczny charakter dnia, zwłaszcza gdy przypada on w czasie tradycyjnie przeżywanym rodzinnie.

W efekcie sytuacja 26 grudnia 2025 roku nie wygląda jednakowo w całej Polsce.

Gdzie ogłoszono dyspensę na drugi dzień świąt

Część hierarchów zdecydowała się udzielić dyspensy, podkreślając wyjątkowy charakter drugiego dnia Bożego Narodzenia. Takie decyzje zapadły między innymi w archidiecezjach kierowanych przez abp Adrian Galbas oraz abp Stanisław Budzik. Dyspensy ogłoszono również w innych diecezjach, w których biskupi uznali, że wierni mogą zostać zwolnieni z obowiązku wstrzemięźliwości.

Jednocześnie podkreślono, że dyspensa obowiązuje wyłącznie na terenie danej diecezji i dotyczy osób, które faktycznie przebywają tam w dniu 26 grudnia.

Znaczenie miejsca pobytu w dniu świątecznym

Dla wiernych istotne jest nie tylko miejsce zamieszkania, ale przede wszystkim to, gdzie spędzają święta. Osoba, która na co dzień mieszka w jednej diecezji, lecz drugi dzień świąt spędza w innej, powinna stosować się do decyzji biskupa miejsca aktualnego pobytu. To właśnie ten element najczęściej budzi wątpliwości i wymaga sprawdzenia oficjalnych komunikatów kurii lub parafii.

Piątek zachowuje swój duchowy sens

Biskupi zaznaczają, że dyspensa od abstynencji nie oznacza rezygnacji z duchowego charakteru piątku. Nawet tam, gdzie wierni mogą spożywać mięso, zachęca się ich do innych form praktyk religijnych. W komunikatach pojawiają się wezwania do modlitwy, refleksji oraz podejmowania uczynków miłosierdzia, które pozwalają przeżyć ten dzień w duchu odpowiedzialności i wiary.

W ten sposób piątek nie traci swojego znaczenia, choć jest przeżywany w innej, mniej formalnej formie.

Co z wiernymi bez dyspensy

W diecezjach, w których biskup nie ogłosił dyspensy, obowiązują standardowe zasady piątkowej wstrzemięźliwości. Oznacza to, że wierni są zobowiązani do powstrzymania się od spożywania pokarmów mięsnych, zgodnie z ogólnymi normami Kościoła katolickiego.

Duchowni przypominają, że brak dyspensy nie jest wyjątkiem, lecz normalną sytuacją wynikającą z obowiązujących przepisów.

Święta i tradycja w duszpasterskiej równowadze

Decyzje podejmowane przez biskupów pokazują, że Kościół stara się zachować równowagę między wiernością tradycji a realiami życia wiernych. Drugi dzień świąt Bożego Narodzenia pozostaje czasem radości i spotkań rodzinnych, ale jednocześnie nie traci swojego religijnego znaczenia.

Dla wiernych najważniejsze pozostaje świadome przeżywanie tego dnia oraz upewnienie się, jakie zasady obowiązują w miejscu, w którym spędzają święta.