Ministerstwo Rozwoju i Technologii zapowiada wprowadzenie nowych przepisów, które zablokują automatyczne dziedziczenie lokali przez osoby zamożne lub posiadające inne nieruchomości. Celem zmian jest sprawiedliwszy dostęp do mieszkań dla tych, którzy naprawdę ich potrzebują.

Mieszkanie komunalne tylko dla potrzebujących

Do tej pory przepisy pozwalały, aby lokal po zmarłym najemcy przejmowali jego bliscy – nawet jeśli ich sytuacja finansowa nie kwalifikowała ich do pomocy mieszkaniowej. Wystarczyło, że mieszkali razem w chwili śmierci najemcy.


Efekt? W wielu miastach mieszkania komunalne trafiały do osób dobrze sytuowanych, a tysiące rodzin w trudnej sytuacji czekało latami na przydział lokalu.

Resort rozwoju chce ten proceder zakończyć. Nowe przepisy mają wprowadzić kryterium dochodowe oraz sprawdzanie posiadania innych nieruchomości przez osoby ubiegające się o przejęcie mieszkania.

Nowe prawo ma skończyć z nadużyciami

Zgodnie z zapowiedzią ministerstwa, lokal komunalny nie będzie już dziedziczony automatycznie.


Zamiast tego każda sytuacja ma być rozpatrywana indywidualnie przez gminę, która oceni, czy dana osoba rzeczywiście spełnia warunki do korzystania z lokalu komunalnego.

„Nie możemy pozwolić, by mieszkania komunalne stawały się prywatnym majątkiem rodzin. To zasoby publiczne, które mają służyć ludziom o ograniczonych możliwościach finansowych” – podkreśla resort.

Nowe przepisy mają też pomóc w lepszym zarządzaniu zasobami mieszkaniowymi i skróceniu list oczekujących. Samorządy od dawna alarmowały, że część lokali zajmują osoby, które już dawno mogłyby pozwolić sobie na wynajem komercyjny.

Kogo dotkną zmiany?

Po wejściu w życie nowych przepisów, bliscy zmarłego najemcy będą musieli wykazać swoją sytuację finansową.


Jeśli okaże się, że mają wysokie dochody lub własne mieszkanie w tym samym mieście – utracą prawo do wstąpienia w umowę najmu.

Zmiany mają być oparte na zasadach przejrzystości i weryfikacji. Gminy zyskają narzędzia do kontroli i będą mogły przekazywać zwolnione lokale rodzinom naprawdę potrzebującym.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Projekt ustawy znajduje się obecnie w fazie przygotowań i konsultacji. Po akceptacji przez rząd trafi pod obrady Sejmu.


Jeśli prace legislacyjne przebiegną zgodnie z planem, nowe regulacje mogłyby obowiązywać już od 2026 roku.


Wtedy samorządy zyskają możliwość pełniejszej kontroli nad tym, kto zajmuje mieszkania komunalne.

Koniec z „dziedziczeniem przywileju”

Propozycje resortu wpisują się w szerszy plan reformy polityki mieszkaniowej. Rząd chce, aby mieszkania komunalne nie były już dziedziczone jak majątek prywatny, lecz wracały do puli lokali socjalnych.

Zmiana ma też wymiar symboliczny – ma zakończyć wieloletni problem „dziedziczenia przywileju”, który prowadził do nierówności i blokował dostęp do mieszkań dla osób w kryzysie mieszkaniowym.

Co mogą zrobić lokatorzy?

Osoby mieszkające w lokalach komunalnych powinny śledzić komunikaty swoich urzędów gmin.


Jeśli przepisy wejdą w życie, w przyszłości może być wymagane złożenie dokumentów potwierdzających brak innej nieruchomości lub przedstawienie zaświadczenia o dochodach.

Eksperci wskazują, że choć zmiana może być dla niektórych bolesna, z perspektywy społecznej to krok w stronę sprawiedliwości i realnej pomocy.