Ciekawość zwycięża – oddzwaniasz. I właśnie wtedy zaczyna się problem. W Polsce lawinowo rośnie liczba przypadków oszustw telefonicznych typu „wangiri”. Jeden nieprzemyślany ruch wystarczy, by stracić pieniądze.
Z pozoru niewinne połączenie. Telefon dzwoni przez sekundę i milknie. Wygląda na pomyłkę. Ale to nie przypadek – to precyzyjnie zaplanowana metoda wyłudzania pieniędzy. Termin „wangiri” pochodzi z Japonii i oznacza „jeden dzwonek”. Oszuści, często działający za pomocą automatycznych systemów, wykonują tysiące takich połączeń dziennie, licząc na naturalny odruch człowieka – oddzwonienie.
W rzeczywistości oddzwonienie może kosztować nawet kilkanaście złotych, a każda sekunda rozmowy pracuje na zysk oszustów.
Mechanizm „wangiri” opiera się na psychologii – chęci wyjaśnienia, kto dzwonił – oraz wykorzystaniu luk w systemach taryfikacyjnych. Gdy oddzwonisz, możesz usłyszeć charakterystyczny dźwięk oczekiwania, który ma stworzyć wrażenie, że połączenie jeszcze się nie rozpoczęło. Ale to tylko iluzja. Połączenie trwa, a licznik już nalicza opłaty.
Witold Tomaszewski z Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE) wyjaśnia:
– Opłaty naliczane są już od pierwszej sekundy, mimo że dzwoniący może myśleć, że jeszcze nie połączono go z rozmówcą.
Według danych Interpolu i UKE, oszuści najczęściej dzwonią z numerów zagranicznych, posiadających następujące prefiksy:
- +373 – Mołdawia
- +383 – Kosowo
- +216 – Tunezja
- +252 – Somalia
- +93 – Afganistan
- +63 – Filipiny
- +994 – Azerbejdżan
- +223 – Mali
Jeśli zobaczysz jeden z tych numerów – nie oddzwaniaj. To może być kosztowna decyzja.
Dlaczego to się opłaca przestępcom?
To prosty model z ogromnym potencjałem zysków. Oszuści zawierają umowy z operatorami w egzotycznych krajach, którzy dzielą się zyskami z przychodzących połączeń. Nawet kilka sekund rozmowy przynosi realny zysk. Przy tysiącach takich połączeń dziennie, oszustwo przynosi dochody liczone w milionach.
Jak się bronić? 5 kluczowych zasad bezpieczeństwa
- Nie oddzwaniaj na krótkie, nieznane połączenia z zagranicy – szczególnie jeśli numer wygląda podejrzanie.
- Sprawdź numer w Internecie – są strony i aplikacje zbierające opinie o podejrzanych numerach.
- Korzystaj z aplikacji do blokowania spamu – niektóre telefony mają je już fabrycznie.
- Ograniczaj udostępnianie swojego numeru – zwłaszcza w konkursach i formularzach online.
- Zgłaszaj podejrzane połączenia do operatora lub UKE – pomoże to zidentyfikować nowe schematy oszustów.
W dobie cyfrowej rewolucji złodzieje nie muszą już wyciągać pieniędzy z portfela – wystarczy im nasza nieuwaga. Zanim oddzwonisz – zatrzymaj się, pomyśl, sprawdź. W świecie pełnym cyfrowych pułapek, ostrożność to Twoja najskuteczniejsza ochrona.